Γράφει ο κος Χρήστος Μπασαγιάννης, Ειδικός Παθολόγος, Επιστημονικός Υπεύθυνος Παθολογικού Τμήματος Κλινικής “ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ”
Η 14η Νοεμβρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα για τον Σακχαρώδη Διαβήτη από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και τη Διεθνή Ομοσπονδία Διαβήτη.
Η αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες των ασθενών με διαβήτη παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση της πάθησης. Το διατροφικό πλάνο πρέπει να καθορίζεται από τον θεράποντα ιατρό σε συνεργασία με τον ασθενή, αφού ληφθούν υπόψη παράγοντες όπως η καθημερινότητα του ασθενή, του τρόπου ζωής του και των αναγκών του για ρύθμιση της γλυκόζης.
Αυτό που θα πρέπει να προσέχει ένας διαβητικός είναι οι ποσότητες που πρέπει να καταναλώνει σε συγκεκριμένες ομάδες τροφίμων, η ποσότητα των γλυκών και τα οργανωμένα γεύματα. Τίποτα δεν είναι απαραίτητα κακό ή απαγορευμένο αρκεί η κατανάλωσή του να γίνεται σωστά.
Βασικές οδηγίες για μια διαβητική δίαιτα:
– Τα τακτικά γεύματα. Βασικό είναι να υπάρχουν 3 γεύματα την ημέρα, πρωινό, μεσημεριανό, βραδινό και 2 ενδιάμεσα σνακ
– Τα τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες, όπως λαχανικά, φρούτα, δημητριακά, όσπρια, ζυμαρικά ολικής άλεσης
– Να αποφεύγετε το λίπος
– Να γίνεται μικρή κατανάλωση αλκοόλ. Ωστόσο χρειάζεται προσοχή, διότι το αλκοόλ αυξάνει την πιθανότητα υπογλυκαιμίας. Προτιμούμε κρασί/μπύρα, ενώ αντίθετα επιβαρυντικό είναι το ούζο/τσίπουρο.
– Να αποφεύγεται η ζάχαρη και τα γλυκά σε μεγάλες ποσότητες
– Ο σωστός και τακτικός έλεγχος βάρους, αλλά και λίπους!
Κρέας: Γενική αρχή είναι το άπαχο κρέας ή τα άπαχα κομμάτια κρέατος. Το κόκκινο κρέας μπορεί να καταναλώνεται μια φορά την εβδομάδα ή και πιο αραιά. Πουλερικά μπορείτε να προσθέσετε στη διατροφή σας 2 φορές την εβδομάδα. Καλύτερη θεωρείται η γαλοπούλα και το κοτόπουλο. Πολύ λιπαρά κρέατα όπως το αρνί και κατσίκι καλό είναι να αποφεύγονται ή να τα τρώτε πολύ αραιά. Μπορείτε επίσης να τρώτε 1 αυγό την εβδομάδα.
Ψάρια – Θαλασσινά: Μπορούν να υπάρχουν στο διαιτολόγιό σας 1-2 φορές την εβδομάδα.
Όσπρια: Δύο φορές την εβδομάδα. Καλύτερη επιλογή είναι οι φακές και ακολουθούν τα ρεβίθια και τα φασόλια με τελευταία την φάβα. Τα όσπρια έχουν πολύ άμυλο οπότε χρειάζεται προσοχή στην ποσότητα.
Λαχανικά: Καθημερινά. Η ποσότητα ποικίλει από το αν είναι ωμά η βρασμένα. Στα ωμά η ποσότητα αυξάνεται μέχρι και 6 φλιτζάνια. Προτιμάτε μαρούλι, κολοκυθάκια, αγγούρια, ραπανάκια, ραδίκια, μανιτάρια, κρεμμύδι, σκόρδο, λεμόνι. Προσοχή στις ντομάτες, τις μπάμιες, τις μελιτζάνες. Τα φρέσκα φασολάκια όπως και ο αρακάς θεωρούνται πλήρης τροφή και όχι λαχανικό.
Φρούτα: Καθημερινά ένας διαβητικός μπορεί να φάει έως και 3 φρούτα. Προσοχή χρειάζονται τα σύκα, τα σταφύλια, η μπανάνα, τα δαμάσκηνα, οι βανίλιες καθώς περιέχουν περισσότερα φυσικά σάκχαρα. Επίσης προσοχή στους χυμούς ιδιαίτερα αν είναι τυποποιημένοι και έχουν προσθήκη ζάχαρης.
Τυριά – Γαλακτοκομικά: 2 ποτήρια γάλα ή γιαούρτι άπαχα την ημέρα όπως και μικρές ποσότητες άπαχων τυριών. Προτιμάτε το ανθότυρο, το κατίκι, μυζήθρα, αποφύγετε τα πλούσια σε λιπαρά κίτρινα τυριά. Δεν προτιμούμε τα προϊόντα περιεκτικότητας 0%, αλλά αυτά με 2-10%.
Γλυκά: Μια φορά την εβδομάδα ΜΟΝΟ αν διατηρείτε ρυθμισμένο το σάκχαρό σας. Τα γλυκά που θα επιλέξετε να είναι φτιαγμένα με υποκατάστατα ζάχαρης και ελαιόλαδο αντί βουτύρου. Προσοχή επίσης στο μέλι.
Δημητριακά: Καθημερινά έως 1 φέτα ψωμί ολικής άλεσης ή 2 φρυγανιές! Πάντα ολικής άλεσης ζυμαρικά.
Νερό: Στην διαβητική δίαιτα θα πρέπει να υπάρχουν τουλάχιστο 10 ποτήρια νερό την ημέρα.
Λάδι: Το πολύ 3 κουταλιές σούπας ελαιόλαδο σε φαγητό και σαλάτα!
Ελαττώνουμε στο ελάχιστο την κατανάλωση αλατιού διότι επηρεάζει αρνητικά τη νεφρική λειτουργία και προκαλεί άνοδο της αρτηριακής πίεσης. Ελέγχουμε τακτικά και με τις σωστές εξετάσεις (προσοχή !! ΔΕΝ αρκούμαστε στη μέτρηση της κρεατινίνης) τη νεφρική μας λειτουργία, καθώς αν αυτή είναι επιβαρυμένη πέρα από κάποια όρια, χρειάζεται περιορισμός στη λήψη των πρωτεϊνών (κρέας, αυγά, γαλακτοκομικά και σε κάποια ακόμη τρόφιμα).
Χρήστος Μπασαγιάννης
Στρατ. Ιατρός – Ειδικός Παθολόγος
Επιστημονικός Υπεύθυνος Παθολογικού Τμήματος Κλινικής ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
Επιστημονικός συνεργάτης διαβητολογικού ιατρείου ΓΝΑ Λαϊκό